Browsing: sci-term

အလင်းပြန်စွမ်းအင်ပမာဏ (Albedo) အယ်လ်ဘီဒို (Albedo) ဆိုတာက မျက်နှာပြင်တစ်ခုခု၊ ဒါမှမဟုတ် အရာဝတ္ထုတစ်ခုခုကနေ အလင်းပြန်လာတဲ့ စွမ်းအင်ပမာဏ ဖြစ်ပါတယ်။ ဥပမာ သစ်တောတစ်ခုရဲ့ အယ်လ်ဘီဒိုက ၁၅ ရာခိုင်နှုန်း ရှိတယ်ဆိုရင် သစ်တောပေါ် ကျရောက်တဲ့ အလင်းရဲ့…

Biomagnification  Biomagnification ဆိုတာ အန္တရာယ်ရှိဒြပ်တွေကို သက်ရှိတွေ စားမိရင်း အစာကွင်းဆက်ရဲ့ အပေါ်ကို တက်လေ အဲဒီအဆိပ်ပမာဏ များလေဖြစ်တာကို ခေါ်တာပါ။ ဒါကို နားလည်ဖို့ ရေကန်တစ်ကန်နဲ့ ဥပမာပေးပါရစေ။ ရေကန်ထဲမှာ ပလန့်ခ်တွန် (Plankton) လို့…

Culicidae ဆိုတဲ့ စကားလုံးကို သိပါသလား . . . ? ခြင် (Mosquito) လို့ အားလုံးရင်းနှီးထားကြပြီးဖြစ်တဲ့ ဒီ အင်းဆက်မျိုးစိတ်ကိုတော့ သိပ္ပံအခေါ်အဝေါ်မှာ ကော်လစ်စစ်ဒေး (Culicidae) ဆိုပြီး သတ်မှတ်သုံးနှုန်းပါတယ်။ ကော်လစ်စစ်ဒေးတွေကို…

ဗီတာမင်စီ အလွန်အမင်း ချို့တဲ့ရောဂါ (Scurvy) စကာရ်ဗီ (Scurvy) ဆိုတာ ဗီတာမင်စီ (Ascorbic Acid) အလွန်အမင်း ချို့တဲ့,တဲ့အခါ ဖြစ်တတ်တဲ့ ရောဂါတစ်မျိုးပါ။ ဟင်းသီးဟင်းရွက်နဲ့ အသီးအနှံတွေကို လုံလုံလောက်လောက် မစားတဲ့အခါ အဓိက ဖြစ်လေ့ရှိပြီး…

အလက်ထရိုဖိုရီစစ် (Electrophoresis) Electrophoresis ဆိုတာ မက်ခရိုမော်လီကျူးတွေကို အရည်တွေ၊ ဂျယ်လ် (Gel) တွေ၊ ကွန်ရက် (Matrix) တွေကနေ သူတို့ရဲ့ အရွယ်အစား၊ ဓာတ်ဖို ဓာတ်မသတ္တိနဲ့ မော်လီကျူးနှစ်ခုကြား နှီးနွယ်မှုအား (Binding Affinity)…

Tachyon ဆိုတာ အလင်းထက်မြန်အောင် ခရီးနှင်နိုင်တယ်လို့ ယူဆထားကြတဲ့ ဖိုတွန်လို အမှုန်တစ်မျိုးပါ။ အဆိုကြမ်းအဆင့်ပဲ ရှိသေးပြီး လက်တွေ့ထောက်လှမ်းနိုင်တာမျိုး မရှိသေးပါဘူး။  တက်ခ်ယွန် (Tachyon ) တက်ခ်ယွန်တွေက စွမ်းအင်ကို ဆုံးရှုံးတာနဲ့အမျှ အရှိန်ကလဲ ပိုပိုမြင့်လာတတ်ကြပါတယ်။ စွမ်းအင်တစ်စက်မှမရှိတဲ့…

Nucleosynthesis Nucleosynthesis ဆိုတာက အက်တမ်တွေရဲ့ နျူကလိယစ်ကို ရှိပြီးသားအမှုန်တွေနဲ့ ပြန်လည်ဖန်တီးတဲ့ ဖြစ်စဉ်တစ်ခုဖြစ်ပြီး စကြဝဠာထဲမှာရှိသမျှ ဒြပ်စင်တွေအားလုံးကို ဒီနည်းလမ်းနဲ့ ပေါ်ပေါက်လာစေခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီဖြစ်စဉ်မှာ အမျိုးအစားကွဲတွေလဲ ရှိပါတယ်။ နမူနာအနေနဲ့ ဘစ်ဘမ်း နျူကလီယိုဆင်းသစစ် (Big…

တိရစ္ဆာန်တွေရဲ့ ဘာသာစကားတွေကို လေ့လာခြင်း ပညာရပ် (Zoosemiotics)လူသားတွေအချင်းချင်း ကိုယ့်ရဲ့ ခံစားချက်တွေ၊ လိုအင်တွေ၊ သတင်းအချက်အလက်တွေနဲ့ ဖြစ်ရပ်တွေကို နားလည်စေဖို့ ဘာသာစကားနဲ့ ဖြစ်ဖြစ်၊ ခြေဟန်လက်ဟန်၊ အမူအရာနဲ့ ဖြစ်ဖြစ် ဆက်သွယ်ပြောဆိုကြသလို တိရစ္ဆာန်တွေမှာလဲ အချင်းချင်း နားလည်နိုင်ဖို့…

Epigenetics ဆိုတာ မျိုးရိုးဗီဇ DNA မှာ ပြောင်းလဲမှု မရှိဘဲ အပြင်ပိုင်း လွှမ်းမိုးမှုတွေကြောင့် ဗီဇသတ္တိကြွမှုပုံစံ ပြောင်းလဲသွားရတာကို လေ့လာတဲ့ ဘာသာရပ် ဖြစ်ပါတယ်။  ဇီဝပြင်ပသက်‌ရောက်မှုဗေဒ (Epigenetics) Epigenetics ဘာသာရပ်ကို မြင်သာအောင် ပြောရရင်…

Monochromatic Light Monochromatic Light ဆိုတာ သီအိုရီအရ တိကျတဲ့ လှိုင်းအလျားတစ်ခုပဲပါတဲ့ အလင်းလှိုင်းတွေပါ။ ဆိုလိုတာက အရောင်တစ်ရောင်ပဲ ရှိတဲ့ (ဘယ်အရောင်မဆိုဖြစ်နိုင်ပါတယ်) လှိုင်းတွေဖြစ်ပါတယ်။ လျှပ်စစ်သံလိုက်လှိုင်းတွေထဲမှာ မျက်လုံးနဲ့ မြင်နိုင်တဲ့ Visible Light ဆိုရင်…